Falaasama siyaasaa. Bifa kanaan asoosamni bashannaansiisaa barumsa dabarsa.

Falaasama siyaasaa Afaan hawaasa kamiiyyuu dhimma hawaasummaa kanaaf ooluurratti hir’ina hinqabu. “Namoonni akka walaloo barreessanif kaka’umsa ta’an hedduutu jiru. Gufuulee jiran qaroominaan hambisuuf akkasumas biyya cimtuu ijaaruuf yaadamni “Dhaloota Ida’amuu” faayidaa olaanaa akka qabu ibsanii, Dooktar Abiy Hiikaa hirmaannaan abbootii Gadaa sirna siyaasaa biyyattii keessatti qabaatu 2 Caamsaa 2018. As kutaa Verjiiniyaa keessa ka jiru – Gloobaal Yunivasitiitti, hayyuu Falaasama Siyaasaa fi barsiisaa ka tahan – Dr. Suuraa WhatsApp keessanii gara dhuunfaatti jijjiiruu. Sadarkaan Gadaa jireenyi siyaasaa, amantii, Yeroo sana haalli mijataafi sammuun qaroome yeroo hinjirre keessatti hanga kana ergaa falaasama guddaafi xiinxala gaafatu uummanni kun burqisiiseera. Yeroo Harar ture barsiisonni lammiilee biyya alaa waan turaniif waa’ee sirna warra fiwudaalafi falaasama siyaasaa farra sirna fiwudaalaa hubannoo gaarii akka argatu isa gargaare. Uumaan Waaqaa, nama siyaasaa akka ta’etti yookiin walqixxumaa sabaatti akka hin amannetti kan isa ilaalan jiru. Miidhaa Hawaasummaa 131 4. falaasama hawaasaa, aadaa, haala jireenyaa, duudhaa, barsiifata hawaasaa, seenaa, wantoota jireenya keessatti nama muudatanittiin dabarsaniifi beeksisan ta‟uu ibsa. Biyyi Itiyoophiyaa falaasama siyaasaa kaaba biyyattii irraa madde, garuu ammoo kibba biyyattii irratti mo’icha argachuuf kan of morodeen ykn kan morodameen uumamte. Falaasama sirna federaalizimii keesatti bulchiinsi mootummaa giddugaleessaa karaa seera qabeessaan aangoo ummataa caasaalee naannoleef, godinootaafi gandootaaf itti siyaasaa, dingdee, naannoofi kkf ilaaludha. Daa’imni dhalate ayyaanni inni keessa dhalanni IDA'AMUU (Medemer in Afaan Oromo) is the first book by Nobel Peace Prize awardee and Prime Minister of Ethiopia, Abiy Ahmed since he came to power in 2018. Hundaa dura bu‟aa bahii jireenyaa fi hafuura obomboleettii siyaasaa biyyattii irraa na hambisee hojii kana sadarkaa kanaan akkan gahu kan na garagaare Waaqa uumaa walaabuu, gurraacha dhugaafi haala qabatamaa akkatti agarsiisu kan xiyyeeffatu falaasama Markisiizimiitti Kanaafuu, sirna amantiisaa irratti ijaarameerratti hundaa'uudhaan maqaa moggaasaa ture Oromoon jechuun falaasama moggaasa maqaa Oromoo duuba jiru ibsu. Namni siyaasaa gameessi, Obbo Bulchaa Dammaqsaa, du'aan boqatan 6 Amajjii 2025. Yaadamni Siyaasaa Addunyaa irra turanii fi amma jiraniis akkaataan Addunyaa ittiin madaalan Wanti "sona safuu" qabu "Amala gaarii ykn falaasama" jedhamuu danda'a. Garaagarummaan mataa isaatiin rakkina hinqabu, garaagarummaan qu’annoo ykn qorannnoof nu affeera, qorannon ammo Dhugaatti nugeessa. Derresee Taaddesee magaala Niwuyoork irraa, Obbo Alamaayyoo Fentaawu ogeessaa seeraa fi qorataa waa’ee walti bu’iinsaa fi Dr. Falaasamni gaariin eenyuun fayyada? Falaasamni badaan hoo eenyuun balleessa? Uummatni falaasama siyaasaa eessaa barata? ===== 'Tiraamp falaasama siyaasaa homaa hin qabu'- Joon Booltan Gorsaan Dhimma Nageenyaa duraanii US, Joon Booltan, Paartiin Rippaabilkaanii mo'achuutti akkamiin yaada falaasama siyaaasa kan rakkoo Afrikaa furuu dandahan agarsisa. Saxaxa Qorannichaa 21. jaalalaa, amantaafi falaasama jireenyaa hedduu kan of keessatti hammatee bifa Malli saayinsii hiikkaa warra Anxookiyaa burqaan isaa falaasama warra Girikootaa fi Yihuudotaa hin ta’in hin hafu. Duudhaaleen filannoo bal’aa mala gochoota ykn bu’aa sirrii ta’een siyaasaa), sonawwan hawaasummaa, fi sonawwan miidhaginaa kan dabalatudha. kanaan ala h in ta’an. Wayita Yuunvarsitii Istanfoorditti baratu haadha warraa isaa Aadde Murtii wajjin wal bare. Wandimmuun, dhiyeenyuma kana namni siyaasaa Abiyyi bartee yaadama siyaasaa alaa shamatachuu geeddaruun yaadama siyaasaa Itoophiyaa haaraa haala qabatamaa rakkoo biyyattii xiinxaluufi fala furmaataa akeekuuf waamicha dhiheessa. Namni siyaasaa gameessi, Obbo Bulchaa Dammaqsaa, du'aan boqatan. In the book, the prime minister advocates for a fresh, Ethiopian-centric approach to the country's politics, citing the past half-century when previous administrations applied successful ideologies and Namoonni tokko tokko ammoo walaloodhaan jechoota isaaniitti fayyadamuun jijjiirama hawaasummaa ykn siyaasaa leellisu. Jecha baramaa akkasumaan nama dadammaqsuuf itti fayadamamee malee kan falaasama siyaasaa fi dinagdee hin qabne akka ta'e dubbatu. Qaamootni siyaasaa ofii isaaniitii waldhabanii Saba Oromoos milkaa Biyyi Itiyoophiyaa falaasama siyaasaa kaaba biyyattii irraa madde, garuu ammoo kibba biyyattii irratti mo’icha argachuuf kan of morodeen ykn kan morodameen uumamte. Gufuulee jiran qaroominaan hambisuuf akkasumas biyya cimtuu ijaaruuf yaadamni “Dhaloota Ida’amuu” faayidaa olaanaa akka qabu ibsanii, Dooktar Abiy dhalootaaf Sirni Gadaa Odaa jaarraa 12ffaarra eegalee raawwachaa kan ture yoo tahu,hanga dhuma jaarraa 19ffaatti, jiddugala siyaasaa,diinagdee fi hawaasummaa Ummata Oromoo tahe tajaajila akka ture hayyoota Aadaafi Seenaatiin qoratameera. Madda suuraa, PMO. Kan Dargiifi ADWUIs sirnuma siyaasaa hordofan Paartiileen siyaasaa maqaa Oromootiin hundaa’anis waan Oromoon dhabe deebisuufiirratti yoo xiyyeeffatan waan waldhabaniif hinqaban. [Principles] adda addaa dhimma siyaasaa, dinagdee, hawwaasummaa, aadaa, amantii, naannoo fi uumamaa, walitti dhufeenya biyyoota Jijjiirama siyaasaa guyyoota 100 keessatti mul'atan Duudhaafi aadaa ganamaa Oromummaa dagachuun rakkoof nu saaxileera kan jedhan MM Abiy, "Oromoon ni hammata malee hin ajjeesu" jedhan. Madda Ragaalee 21 3. Aadaa siyaasaa biyya kanaa jijjiiruuf qabsoo obsa fixachiisaa taasifameen bu’aan adeemsa jijjiiramaa waggoottan jahan darban keessatti argame keessaa tokko dirree siyaasaa bal’isuu akka ta’e ni beekama. Imala guyyoota 100 jalqabaa MM Abiy Ahimad Namoonni baay’een barsiisaa amantii duwwaa itti fakkaatu, garuu nama siyaasa fi falaasama jiruu illee xiinxalanii hawaasa dadammaqsanii turan. 3. 1 likes, 0 comments - luba_gadaa on August 29, 2024: "Falaasama Siyaasaa Oromoo ! (Oromo Political Philosophy!) Waa’ee siyaasa Oromoo yerro amma kana itti abaase jiru irrati, namootiin tokko tokko yaada koo akkan isaanif ibsu na gaafatani jiruu. Jechoota Ijoo: Sirna Gadaa, Nagaa, Falaasama ----- Introduction Philosophy is a very honorific term owing to the kind of questions that it raises and the tools it uses to answer those questions. MALA QORANNOO 19 3. Hiikawwan armaan olitti kennaman irraa wanti hubatamu ogafaan haala jireenya hawaasa tokkoo kanibsuufi beekumsi hawaasaa akka cimaa deemu kan godhudha. Aadaa moggaasa maqaa Oromoo kun falaasama moggaasa maqaa oromoo ganamaa ture. 4. [3] Hayyoota garaagaraan jechi Afaan Ingiliish literature jedhu Afaan Oromootin ogbarruu jedhamee hiikame. Falaasama baratan, Falaasama Namoonni gaafannes dhiibbaawwan siyaasaa, amantaa fi hanqina hubannootin maqaa akkaataa aadaatiin moggaasaa akka hin jirre dubbatu. Otoo itti gaafatamummaa haaraa kanatti hin seenin dura Hooggana Biiroo Konistiraakshinii Oromiyaa ta'uun tajaajilan. MM Abiy pireezidantoota Somaaliyaa fi Keeniyaa 'araarsan' Yaadamni Falaasama Ida'amuu Yaad-rimee Siyaasaa hundaa Caala. Garaagarummaa fi heddummina Kitaabni Ministira Muummee Itoophiyaa Abiy Ahimad barreessan ''Ida'amuu'' guyyaa har'aa magaalotaafi naannolee garaa garaatti eebbifamaa jira. "Muummichi kitaaba falaasama ida'amuu yommuu gadiin bahan gartuulee siyaasaa tokko tokko biratti ida'amuu gara hiika dogoggoraatti akka hiikkamu gochuun ida'amuun sirna Waaqni tolfamaa namoota baay’ee warra nuyi ogeessota ofiin jedhanii, kan warra falaasamaa, kan warra walaloo barreessanii, kan warra xiinxaltoota siyaasaa, kan warra gaazexeessitootaa- waaqonni ammayyaa geengoo namoota baratan keessaa, kan kolleejjii fi Yunvarsitootaa, kan dhaabbilee qu’annoo amantii muraasaa - waaqa aduu warra Fiinqee isa ta’e, waaqa Ba’aal Isaanis Dr. Seenaa biyyaa qoratee, siyaasaafi falaasama addunyaa Falaasama humnaa isa haarawaa keessatti garuu, taayitaadhaan, qabeenyaan, beekumsaanii fi kanneen kana fakkaataniin caalanii argamuun humna qabeessa nama hin jechisiisu. Ebla 28/25015(TOI) - Ida’amuun daandii humna bittinnaa’e gara humna cimaatti jijjiiruu fi waliin dubbachuurraa jijjiiramni akka dhufu mirkaneessudha jedhan Piroofeesar Alamaayyoo Gabramaaram. Kaayyoo/Falaasama siyaasaa ABO Amma daandii walakkaa irra geenyeerra. Natsaannat Taaddasaatiin. Kakaasuu 120 4. Kanaanis jireenya keenyaaf, gaaffii garaa garaa ka’aniif deebii laannaaf. Iddattoo Fi Iddatteessuu 21 aadaa, duudhaa, falaasama, haala jiruufi jireenyaa akkasumas dhageettii kees-soo isaa afaaniin kanibsatu ta‟uu ibsa. "Kaayyoo/Falaasama siyaasaa ABO Amma daandii walakkaa irra geenyeerra. Qorannoon akkaatummaa ogafaan Oromoo xiyyeeffannoo bal’aa dhabuun barruu kanaaf ka’umsa yoo ta’u, qorannichi qaawwa gama kanaan jiru guutuuf kan gaggeeffamedha. Boqonnaa 1: Maalummaafi Amaloota Afaanii 4 Kutaa 12 Hawaasni tokko afaan isaatiin naannoofi aadaa isa akka garaa isaatti ibsachuu danda’a. Gosti af- Dr Milkeessaan jijjiirama siyaasaa Itoophiyaa Sadasaa darbe Pireezidantiin Naannoo Oromiyaa duraanii fi Ministirri Raayyaa Ittisa Biyyaa Obbo Lammaa Magarsaa falaasama Ida'amuufi Jawar #kartaattaa (#karadeemaa) ta'e jedhan. Afwalaloon namoota barataniinis ta'ee kanneen Rakkoolee gama siyaasaa, Ummatni Paartii Badhaadhinaarrattis ta’e falaasama Ida’amuurratti hubannoo gahaa akka qabaatuuf mootummaa, hayyootniifi miidiyaaleen gahee irraa eegamu bahachuu akka qaban dhaamaniiru. )fi dhimma siyaasaa (dhiibbaa siyaasaa gama qorqalbiin, Sababa kanaaf, rakkoo siyaas-diinagdee biyya Itooophiyaa furuudhaaf, kitaabni Ida'amuu aadaa fi duudhaa biyya keessaa bu'uura godhachuudhaan yaadama yookiin falaasama siyaasaa haaraa biyya Itoophiyaaf tolu kan akeeku dha. Yaadatu gara yaaddamaatti, dhumarrattis falaasamatti ol guddata waan ta'eef harki caalaan falaasama tokkoo kan ittiin madaalamu yaadaaf yaaddama irraa ka'ameeni. Qabiyyeen kitaaba kanaa rakkoo siyaasaa biyya Itoophiyaa furuudhaaf haala qabatamaa biyya keessaa xiinxaluudhaan yaadama yookiin falaasama siyaasaa haaraa biyya keessaa burqisiisuun akka barbaachisa fi murteessaa ta'e akeeka. 3. Jechi Gadaa jedhuun waan hiika tokko qofaa qabumiti. Fedhiiwwan kunniin gama saalaa, sanyummaa fi kanneen biroo Jaarmiyoota Siyaasaa heddu Dirree keessaa Kan dhiibaa jiru, Jijjiramuu Amala fi aadaa Siyaasa Itiyoopiyaati (Change of Ethiopian Political behavior and Culture ) dha male,dhiibbaan siyaasaa kan duraa Ilmaan kormaa dhimma siyaasaa ilaaluu irratti dirqama addaa haa qabaatan malee, ilmaan jaarsaas sadarkaalee . Kana malees, afoolli kunhaala yeroo ammaa irra jiruun kan itti fufu yoo ta’e garadagatamuutti deemuu Laga Dhidheessaa kana keessatti falaasama, Oromoon uumama naannoo keessaa bishaan Dhidheessaatiif qabu, ibsuun geerarsa kana gargaaramanii, rakkoo jara muudateef, akkamitti akka wal-kakaasanii, furmaata jaraaf, fala kennaa akka turani, qorannoo kanaan hubatameera. Aartiin waan nama dhuunfaa yookiin garee siyaasaa tokkoo osoo hintaane waan falaasama jiruufi jireenya saba tokkoo ta’uun sirriitti hubatamuu qaba. Garuu bilchinaan jireenya Kiristoos fakkaachuun nutti hiri’ata. Humni diina keenyaa adada oolee buluun,jabaachaa fi tooftaa Falaasama 'ida'amuu' MM Abiy Ahimad; Mul’ata siyaasaa isaaniis wal-ga’ii Onkololeessa 2017 Naannoo Kibbaatti taasifame irratti ifa godhani. Bifa kanaan asoosamni bashannaansiisaa barumsa dabarsa. )fi dhimma siyaasaa dhiibbaa siyaasaa gama (qorqalbiin, barnootaan, uummata Oromoo walirratti duulchisuu, Oromoon Diddaa Siyaasaa 110 4. Iccitii gadi fagoo kanaaf keessaa qabu; hundee Falaasama, Aadaa, Duudhaa, Siyaasaa fi Seenaa uummatichaa ti. Kitaaba kudha torba barreessan keessaa bara 1977 ALAtti lola waraana Somaalee fi Itoophiyaa giddutti yookaan As kutaa Verjiiniyaa keessa ka jiru – Gloobaal Yunivasitiitti, hayyuu Falaasama Siyaasaa fi barsiisaa ka tahan – Dr. Dundes (1965:72) Akkasumas Bukenyan (1994:85) akka ibsutti ogafaan haala jireenya hawaasa tokkoo kan murteessuufi kuufama beekumsaa kan hawaasni fuulduratti fuudhee deemuudha. #SOOSHAALIZIMII :- Ati sa'a lama yoo qabaatte takka ollaaf Torbee kana kitaaba walaloo Afaan Ingiliziin qophaa'ee mata duree Ate-Loon jedhu dubbistoota biraan gahuuf kan jiran Dr Asafaa Tafarraa Dibaabaa waa'ee qabiyyee kitaabichaa BBC'tti dubbataniiru. Hojii kalaqaa kamiyyuu keessatti yoo dhimma hojii sanaa isa gooroo hin ta’iin , dhimmi rakkina safuu osoo hin ka’iin hin hafu. Hawaasni ogafaan Sanatti aansuun Oksfoorditti falaasama, siyaasaa fi dingadee barate. haaxii Aristootil. ”Maqaa moggaasuun ayyaana oromoo digdamii torba waliin walqabata. falaasama Oromoo),dhimmi dinagdee (faayidaa dinagdeen garee hawaasaa tokkoof qabu, miidhaa dinagdee garee hawaasaa tokkorratti dhabuun saamicha lafa qabu, Oromoorratti raawwatamaa ture,. Alamaayyoo Birruu, kan duraan Yunivarsitii Finfinnee fi as Yunaayitid Isteetis keessatti barsiisaa turan hayyuu falaasama siyaasaa ti. Waggaa tokko MM Abiy aangoorra turan akkamiin madaaltu? Namni siyaasaa gameessi, Obbo Bulchaa Dammaqsaa, du'aan boqatan Abiy dirree siyaasaa bal'isuun ammoo walgaarrefannaan saboota gidduu jiru akka dabalu taasisee. Mataduree qorannoo kanaa safuufi falaasama dimshaashumatti ilaalcha addunyaa keessa jiruuf qabu, ogafaaniin dhalootaa dhalootatti dabarsuudha. Fayaa Dayi - filmii beekamaan Afaan Oromoo Jaasikaa Bashir kan abbaashee Oromoofi haadhashee lammii Meeksiikoo irraa dhalatteen hojjatamee, ilaalchisuun akkasiin isiniif qindeessineera, dubbiifadhaa. Waa’ee Gadaa irratti hayyoonni hedduun waa hedduu barreessaniiru. Kana keessatti immoo ogafaan gahee guddaa qaba. Dhiibbaawwan siyaasaa fi amantiitiin argaa fi dhageettiin aadaa fi seenaa Oromoo addaan citee turuunsaa ummanni Oromoo har'a akka burjaaja'u gumaacheera jedhu Dr. Dhimmoota akka amantaa, siyaasaa fi falaasama fa'a irratti haasawaa goch Biyyattii kana yaadama siyaasaa keenya qofatu fayyada,yoo yaadama keenyaan hin adeemin biyyattiinis uummatni biyyattiis ni badu,uummatni biyyattii yaadama keenyaan akkaataa nuti jennutti hin adeemu taanaan diinagdeen biyyattii ni quucara, hawaasummaa fi tokkummaan biyyattii ni manca'a jedhanii yaadu. Haala Qabatamaa Oromiyaafi Oromoo 131 4. Wayita ammaa Walitti qabaa Boordii "Kaayyoo/Falaasama siyaasaa ABO Amma daandii walakkaa irra geenyeerra. Yaa'iin walii galaa torban darbe dubbii Shi Jinpiing sa'aatii sadiif taasisaniin kan eegale yoo ta'u falaasama siyaasaa ''soshaalizimii Chaayinaa waliin'' jedhu ifa godhani ture. Kun immoo, geeddarumsa ogafaanitiif sababa guddaa ta‘a‖. Biyyoota Afrikaa keessaa falaasama kana waraabbachuudhaan Tuniiziyaafi Misir biyyoota jalqabaa yemmuu ta’an, Amma garuu erga jijjiiramichi dhufeen booda kan hogganamu ogummaafi ogeessa falaasamichaati malee murtee siyaasaa gogaatiin hojiin hojjatamu dhaabbachuus eeraniiru. Federaalizimiin falaasama siyaasaa gareen ummata daangaa biyya tokko keessa jiraatan bakka bu’uun walitti qindaa’anii bulchiinsa mootummaa ummataa hundeessanidha. Ilaalcha siyaasaa keessan. Embed share. kana booda tooftaa fi tarsiimoo haaraa soqachuu nu gaafata. In the book, the prime minister advocates for a fresh, Ethiopian-centric approach to the country’s politics, citing the past half-century when previous administrations applied successful IDA'AMUU (Medemer in Afaan Oromo) is the first book by Nobel Peace Prize awardee and Prime Minister of Ethiopia, Abiy Ahmed since he came to power in 2018. Kanneen amantii keenya kan ta’anii fi hin taane adda baafne akka itti fayyadamnu nu gargaaru. Sheek Mohaammad Rashaad Abdullee Qur'aana gara Afaan Oromootti hiikuu, raadiyoo Moqadishootti sagantaa Afaan Oromoo eegaluu fi qubee bocuu keessatti adda durummaan nama hojjetanii darban akka ta'e FALAASAMA SIYAASAA HAALA SALPHAAN YOO IBSAMU! -_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_- 1. Keessattuu, Uummata Oromoo ilaalchisee qorumsa shakkitootaa, alagootaa fi siyaasaa hedduudhaan kan marfame ta’uun isaa, osoo homtuu nu hin dirqisiisiin waan ilma namaa Sheek Mohaammad Rashaad Abdullee Qur'aana gara Afaan Oromootti hiikuu, raadiyoo Moqadishootti sagantaa Afaan Oromoo eegaluu fi qubee bocuu keessatti adda durummaan nama hojjetanii darban akka ta'e Kan jedhullee hima tokkoon kan ibsamu miti. Finxaalessummaa (Extremism): Speectiramii Siyaasaa, Amantaa fi Yaaddama keessattii~~ Finxaalessummaan akka "Xannacha foon keessaa" sani. Alamaayyoo Birruu, Namoon qophii har’aaf haasofnee jirra. Eessaan dhufe, eessaan deema, maalifan jiraadha, akkamittan jiraadha. Kana malees, afoolli kunhaala yeroo ammaa irra jiruun kan itti fufu yoo ta’e garadagatamuutti deemuu Leenjisaa falaasama kubba miilaa mataa isaa qabatee dhiyaachuun guutummaa kubba miilaa Awurooppaa irratti dhiibbaa uumedha. Falaasama sirna federaalizimii keesatti bulchiinsi mootummaa giddugaleessaa karaa seera qabeessaan aangoo ummataa caasaalee naannoleef, godinootaafi gandootaaf itti Barachuu-Ijaaramuu-Hidhachuu: ‘Falaasama’ siyaasa Hayilee Fidaa ===== Pirezidantiin duraanii Itoophiyaa Koloneel Mangistuu Hayile-Maariyaam waa’ee dandeettii siyaasaa Hayilee Fidaa kan dhugaa Assaffaa, 2009). Gaazexaa Bariisaa Sadaasa 20/2012. 27) jedhutti, yemmuu jijjiiramni siyaasaa, diinagdee, hawaasummaa, akkasumas, saayinsiifi teeknoloojiin hawaasa tokko keessatti uummamu, ―hawaasni aadaa mataa isaa dhiisee kan biroo faana dhahuu jalqaba. Gosootni ogbarruu kun ammoo guddinaa argisiisuuf qorannoon irratti geggeeffamuu qaba. kun falaasama moggaasa maqaa oromoo ganamaa ture. 8. ALItti Bara 2002 irra eegalee Naannoo Oromiyaatti sadarkaa adda addaatti ramadamuun hojjetaniiru. Baay’ee kan jaallatamaa ta’e falmiin falaasama waa’ee jireenyaa qo’atu irraa kan ta’e jiraachuu Waaqayyoo mirkaneessuuf yaada Waaqayyoo dhiyeessa, jalqabattis Waaqayyoon, “waan isa caalu yaaduu kan hin danda’amne” jechuun ka’a. itti aansees jiraachuun jiiraachuu dhiisuu irraa waan caaluuf qaamni hunduma irra caalu jiraachuu qabna. Yaadamni siyaasaa nuti akkasumatti biyya alaa irraa ergifachaa turre rakkoo siyaas-diinagdee biyya keenyaaf furmaata Namoonni gaafannes dhiibbaawwan siyaasaa, amantaa fi hanqina hubannootin maqaa akkaataa aadaatiin moggaasaa akka hin jirre dubbatu. በጠቅላይ ሚኒስትር ዐቢይ አሕመድ የተጻፈው የአማርኛና የኦሮሚኛ የመደመር መጽሐፍ በመደበኛው እንዲሁም በባለጠንካራ ሽፋን እትሞች አማዞን ላይ በሽያጭ ቀርቧል። Medemer Amharic and Afaan Oromo version are now Siivil sarvisiin biyya keenyaa waggoota 47 lakkoofsise sirnuma siyaasaa keenyaa fakkaata. Barreeffamni Aristootil mataduree gara garaarratti barreeffame – fiiziksii, baayoloojii, zuwooloojii, meetaafiiziksii, yaayaa, safuu, aartii fi bareeda, walaloo, tiyaatira, wallee, xiinluga, siyaasaa fi mootummaa – kunis falaasama dhihaa kan guutuu ta'e kan jalqabaati. Jaarmiyoota Siyaasaa heddu Dirree keessaa Kan dhiibaa jiru, Jijjiramuu Amala fi aadaa Siyaasa Itiyoopiyaati (Change of Ethiopian Political behavior and Culture ) dha male,dhiibbaan siyaasaa kan duraa Yaaliin Ajjeechaa Prezidaantii Yunaayitid Isteetis Duraanii Donaald Traamp’rratti Aggaamame Filannoo Biyyatiirratti Dafoo Maalii Qabaata? Jaallannee Qabiyyeen tabaallii Oromoos aanaa Kiiramuus iddoo gurguddaatti yeroo cuunfamu dhimmoota hawaasummaa,dinagdee,siyaasaa, aadaa,ilaalchaafi falaasama hawaasa Oromooibsuu, barsiisuufi dabarsuu irratti kan xiyyeeffate ta’uun isaa bira gahameera. Dameen beekumsaa kuni afaan, xiin-sammuu, falaasama, saayinsii kompiitaraa, Antirooppolojii fi hubannoo nam-tolche(AI) walitti furgaasuun qo’ata. “Yaadawwan akka amantii biroo xureessan, amantaafi falaasama, afaan, aadaa xureessan, ummata keessatti haaloo, jibbinsaafi tuffii uuman irratti tasuma hin qoosu,” jechuun ibsa dhimmoota hacuucamuus uummanni Oromoo aadaa, eenyummaa, seenaa, duudhaafi falaasama isaa afaaniin (orally) walbarsiisaafi walitti dabarsaa har‟a gahe. Kitaabni kuni kallattii IDA'AMUU (Medemer in Afaan Oromo) is the first book by Nobel Peace Prize awardee and Prime Minister of Ethiopia, Abiy Ahmed since he came to power in 2018. Jechoota Ijoo: Wal-falmi/marii, Gadaa, Falaasama aadoota walkeessuummaa, falaasama Siyaasaa, Seera bu’uraa Waamichi aartiin namaaf taasiftu kolfaafi gammachuu qofa osoo hintaane waan rakkoolees of keessaa qabuuf waantota dhufan hunda simachuuf murteessaan duukaa bu’uu gaafata. Falaasamni tooftawwan biraa ittiin rakkoo akkasii furan irraa kan adda isa godhu adeemsa tooftawaa waliigalaa fi qajeelfama fudhatamaa irratti bu'uureffamuu isaa ti. safuufi falaasama dimshaashumatti ilaalcha addunyaa keessa jiruuf qabu, ogafaaniin dhalootaa dhalootatti dabarsuudha. 2. Seenaa tiyaatira Afaan Oromoo keessatti akka hangafaatti kan ka’u tiyaatira ‘Dukkanaan Duuba’ jedhu Ameerikaan Fayyidaa mataa ishee kabachiifachuuf falaasama siyaasaa ishee waliin biyya walfakaatu kibba veetanaam waraana ishee duulsisuun ifaan Facebook Log In Falaasama kanaan dhuka yeroo beekumsa xabboon lakkaa’ee dhaha isaa xiinxalee waaqa yeroo maree fidee dabarsu eebba waakkii malee nama badhaasu Ganna hulluuqee booqaa Birraatti ofkaluu isaaf Irreecha Waasiim Ajimaal Chaawudirii gama isaaniin, Dooktar Abiy falaasama ida’amuu hordofaniin Itiyoophiyaan erga yeroo dhiyoo as guddina diinagdee fi siyaasaa galmeessaa jiraachuu dubbataniiru. Waa’ee Siyaasaa eenyullee gadi fageenyaan maal akka ta’e beekuuf kaayyoon siyaasa biyya tokkoo ykn kaayyoo Paartii biyya geggeessu tokkoo beekuun baay’ee rakkisaa dha. Haala Siyaasaa: Kutannoon siyaasaa dimokiraasii, misooma ittifufiinsa qabuu fi bulchiinsa gaarii mirkaneessuuf jiraachuu; Falaasama kaayizanii hojiirraa oolchuu ilaalchisee dhaabbanni DhDTHBO hojii kutaa qabeenyaa fi laaboraatoorii irratti kan eegalee jiru ta’uu issaa fi kan jajjabeeffamuu qabu ta’uusaati. Mootummaan Itoophiyaa afaan qawweetiin rakkoo siyaasaa Itoophiyaa keessa jiru furuuf yaalii taasisuun kufaatii olaantummaa seeraa fi gochoota Facebook Log In Sirni Gadaa sirna waliigalaa falaasama bulchiinsa siyaasaa, dinagdee, hawaasummaafi sirna Oromoon madaallii uumaafi uumamaa tikfatee itti jiraatudha. Namni siyaasaa paarlaama keessatti yeroo jalqabaaf Afaan Oromoon dubbatan, Bulchaa Dammaqsaa du'aan boqatan. Hiika guddaa fi falaasama jireenyasaa waliin hidhata qabu dha. Falaasama 'ida'amuu' MM Abiy Ahimad 24 Amajjii 2019. Moggeeffama Siyaasaa 134 4. Ibsa Bakka Qorannoo 20 3. Mata duree “dubbachuu, hojjechuu, dhaloota” jedhuun daawwannaan waajjira ministira muummeen qophaa’ee fi har’a guyyaa shanaffaa qabate har’as kitaaba ida’amuurratti Qabiyyeen tabaallii Oromoos aanaa Kiiramuus iddoo gurguddaatti yeroo cuunfamu dhimmoota hawaasummaa,dinagdee,siyaasaa, aadaa,ilaalchaafi falaasama hawaasa Oromooibsuu, barsiisuufi dabarsuu irratti kan xiyyeeffate ta’uun isaa bira gahameera. Yaadamni siyaasaa nuti akkasumatti biyya alaa irraa ergifachaa turre rakkoo siyaas-diinagdee biyya keenyaaf furmaata Namoonni uusa ilaalan kan maqaa uuchuu jedhamuun beekaman, raaga haala qilleensaa ilaluun hawaasi haala siyaasaa, namallee barsiisaa ture jedhama,'' jechuun falaasama beekumsa uumamaa, uusa Yuunivarsiitii Afriikaa Kibbaa UNISA irraas Poost Giraajuyeetiin Falaasama Siyaasaa barataniiru. Duudhaaleen tokko tokko kanneen fiiziyoloojiidhaan ifatti hin ibsamne, kan akka of kennuu (altruism) keessaa kan Amantaa ykn falaasama keessan. Gabaabumatti Gadaan Sirnaittiin bulmaataa, Dimokiraasii fi Maqaa hawaasa kanneen akka siyaasaa, dinagdee, amantii, aadaafi wkf hordofa. Sheekh Bakrii Saphaloon jireenya isaanii keessatti kitaaboolee kudha torba barreessaniiru. Ministirri Muummee Abiy Ahimad haasawa Fooramii Diinagdee Addunyaa, Daavoos Swizarlaanditti taasisaniin, riiformiin Itoophiyaa keessatti taasifamaa jiru falaasama 'ida'amuu' irratti kan hundaa'e Hiikaa hirmaannaan abbootii Gadaa sirna siyaasaa biyyattii keessatti qabaatu 2 Caamsaa 2018. Asmaroom Laggasaa Yuunivarsitii Finfinneefi MNO irraa beekamtii argatan 19 Muddee 2018. Hayileen siyaasa Itoophiyaa keessatti nama gahee guddaa qabuudha. Hogganaa Biiroo Bulchiinsaa fi Itti fayadama lafaa Oromiyaa ta'uun hojjechaa kan turan Dr Milkeessaa Miidhagaa aangoorraa kaafaman. In the book, the prime minister advocates for a fresh, Ethiopian-centric approach to the country's politics, citing the past half-century when previous administrations applied successful ideologies and theories from outside Falaasama qulqullaa ’ aa!. Falaasamni Ida’amuu akkamiin rakkoolee dinagdeefi tajaajila biyya keenyaa hiikuu danda’a kan jedhurratti xiyyeeffata. Finfinneetti gaaffii siyaasaa kaasun ari’aman keessaa tokko kan ta’e Nageessaa Oddoo, waa’ee isaanii yoo yaadu ‘’miidhaman’’ yaadadha jedha. Oromoon jireenyaa fi falaasama isaa seera Yayyaba shananii irratti hundeeffate. Fedhii saalaa keessan. Irra caalaatti uummanni biyya kanaa walhubannaa ga’aa hinqabu, akkasumas dantaa walfaalleessuu fi falaasama garaagraallee kan qabu jira. Ogbarruu ilaalchisuun Asaffaan akka lafa kaa’eetti, safuu fi falaasama hawaasummaan kan itti dhiyaatuudha. Dhalattoonni naannoo Tigiraay dhiyeenya Paarkii Tokkummaa masaraa mootummaa biyyaalessaa keessatti ijaarame daawwatan, 'diraamaatu nurratti hojjetame' jedhan. Dhuguma paartileen kamiyyuu miseensa sin godhannu jedhaniinii? ===== Afaan Oromoo afaan og-barruu, daldalaa, teeknolojii fi caasaalee garaagaraa ta'uun hanga barbaadamu akka hin dagaagneef, danqaraan seenaa fi siyaasaa akka irra ture hayyoonni hog-barruu fi Kaayyoon qorannoo kanaa inni ijoon asoosama 'Yoomi Laataa?'fi 'Kabiir Waadoo Gadaa Sabboonaa Oromoo' jedhaman keessatti barreessitoonni asoosamota lamaanii dhugummaa gargaaraamuun siyaas- diinagdee, aadaa, duudhaa, seenaa, amantaa, afaan, hawaasummaafi falaasama akkasumas haala jiruufi jireenya uummata Oromoo ibsuuf yaalan ija yaaxxina When this happens, it's usually because the owner only shared it with a small group of people, changed who can see it or it's been deleted. Xiinxala kanaanis dhimmoonni hawaasummaa uummata Oromoo (hariiroo hawaasaa, amantaa, afaan, duudhaa, falaasama Oromoo),dhimmi dinagdee (faayidaa dinagdeen garee hawaasaa tokkoof qabu, miidhaa dinagdee dhabuun garee hawaasaa tokkorratti qabu, saamicha lafa Oromoorratti raawwatamaa ture,. Anis kara Falaasama Siyaasaa (Political Philosophy) ol-baasee, gad-buusee hamma beekmisa koo akka armaan gadiiti kaa’u Falaasama 'ida'amuu' MM Abiy Ahimad 24 Amajjii 2019. Qorannoon kun yaada kana '‘Akka falaasama Oromootti gaafa Ali-Waato seenu irraa eegalee ayyaanni qe’eetti gala. Biyyoonni Giddu-galeessa Bahaa Hedduun Qaataariin Moggaatti Qooduun Deemsa Siyaasaa Naannoo Sanaa fi Biyyoota Ollaa Hagam Jijjiira? FALAASAMA SIYAASAA HAALA SALPHAAN YOO IBSAMU! -_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_-_- 1. It is not without reason that philosophy is one of the oldest forms of knowledge if not the oldest. Alemaayyoo Birruu IDA'AMUU (Medemer in Afaan Oromo) is the first book by Nobel Peace Prize awardee and Prime Minister of Ethiopia, Abiy Ahmed since he came to power in 2018. Hiikaa Margaa 08-01-18. Humni diina keenyaa adada oolee buluun,jabaachaa fi tooftaa Kana jechuun warri humnaan biyyattii ijaare falaasama fi imaammata isaaniif tolu akka heera mootummaatti qopheessuun uummattoota humnaan bitan sana fi biyya humna waraanan ijaaran sana irratti busuu jechuu dha. Bariisaa Guraandhala 14 / 2012. 2. Saba guddaa kan ta’e Oromoonis falaasama nagaafi Sirna Gadaasaa marii biyyaalessaa Itoophiyaatti adeemsifamuuf jedhurratti gurgurachuu qaba. Nuti Itoophiyaanotni falaasamoota siyaasaa, Kunis falaasama jireenyaa mataa keenyaan kan beekamnu, eenyummaa keenya dhugaa abbootii keenya irraa dhaalle kunuunfannee qaroomina jaarraa lakkoofsiseen faayamnee har’a kan geenye uummata guddaa ta’uu keenya agarsiisa. Genre Soundtrack Wal-faallessuu Falaasama Gurguddoo Lameenii; Users who reposted IDA'AMUU/ BOQONNAA 2 - Wal-faallessuu Falaasama Gurguddoo Lameenii; Qabiyyeen kitaaba kanaa rakkoo siyaasaa biyya Itoophiyaa furuudhaaf haala qabatamaa biyya keessaa xiinxaluudhaan yaadama yookiin falaasama siyaasaa haaraa biyya keessaa burqisiisuun akka Namoonni tokko tokko ammoo walaloodhaan jechoota isaaniitti fayyadamuun jijjiirama hawaasummaa ykn siyaasaa leellisu. Paartileen siyaasaa morkattootaas qophii gochaa jiru. #SOOSHAALIZIMII :- Ati sa'a lama yoo qabaatte takka ollaaf Waasiim Ajimaal Chaawudirii gama isaaniin, Dooktar Abiy falaasama ida’amuu hordofaniin Itiyoophiyaan erga yeroo dhiyoo as guddina diinagdee fi siyaasaa galmeessaa jiraachuu dubbataniiru. Oromoon saba falaasama gabbataa qabuufi qaroomina gurguddoo heddu Addunyaaf gumaachaa har'a ga'eefi har'aas itti jirudha. Barachuu-Ijaaramuu-Hidhachuu: ‘Falaasama’ siyaasa Hayilee Fidaa ===== Pirezidantiin duraanii Itoophiyaa Koloneel Mangistuu Hayile-Maariyaam waa’ee dandeettii siyaasaa Hayilee Fidaa kan dhugaa Federaalizimiin falaasama siyaasaa gareen ummata daangaa biyya tokko keessa jiraatan bakka bu’uun walitti qindaa’anii bulchiinsa mootummaa ummataa hundeessanidha. Humni diina keenyaa adada oolee buluun,jabaachaa fi tooftaa Ministirri Muummee Abiy Ebla 2, 2018 ture mormii walitti aansuun waggoota afurii oliif adda durummaa Qeerroo Oromootiin gaggeeffame hordofee jijjiirama dhufeen aangootti kan bahan. . Dhimmoota walga’iin Gamtaa Afrikaa gidduu kana itti fuuleffatee mari’ate irratti As Yunaayitid Isteets keessa ka jiru – Gloobaal Yunivarsitii irraa – barsiisaa fi hayyuu falaasama siyaasaa – Dr. IDA'AMUU (Medemer in Afaan Oromo) is the first book by Nobel Peace Prize awardee and Prime Minister of Ethiopia, Abiy Ahmed since he came to power in 2018. Haaluma kanaan, akkaataa weelluu jaalalaa sadarkaalee dhaamsagaa, caas-himaafi Qormaata IQ fi fedhii siyaasaa Seenaa keessattis tahe amma, qormaatni IQ fedhii siyaasaa tarkaanfachiisuuf itti fayyadamuun ni mul'ata. Siivil sarvisiin bara mootummaa Hayilasillaasee ijaarame falaasama fiwudaalii of keessaa qaba. Falaasama amantaa Waaqeffannaa Oromoo fi Masirii gidduutti wal fakkeenyi jiran biroo akkaataa itti uumamaa irratti ta’uu Chaarles Verhareen qorannoo isaanii irratti eeraniiru. Irra deebin: "Barachuu, ijaaramuu, hidhachuu" kan jedhu falaasama siyaasaa Hayilee Fidaa hordofu ture. Ani walaloodhaan yaadafi miira koo karaa kalaqaa fi aartiitiin barreessa. Afaan 11n barreessee dubbisuu Asoosaan waa‟ee jiruufi jireenya hawaasaa, dhibbaa siyaasaa, cunqursaa saba tokko irra gahu jechoota filachuun falaasama mataa isaa itti dabaluun dubbistootaaf dhiheessa. Yaadamni siyaasaa nuti akkasumatti biyya alaa irraa ergifachaa turre rakkoo siyaas-diinagdee biyya keenyaaf furmaata Qabiyyeen kitaaba kanaa rakkoo siyaasaa biyya Itoophiyaa furuudhaaf haala qabatamaa biyya keessaa xiinxaluudhaan yaadama yookiin falaasama siyaasaa haaraa biyya keessaa burqisiisuun akka barbaachisa fi murteessaa ta'e akeeka. Goorowwan ogafaanuummatichi safuu, duudhaa, aadaafi falaasama isaa ittiin walbarsiisaafi walitti dabarsaa ture keessaa immoo mammaaksi tokko. Abiyyi Ahmad, Haala siyaasaa Oromoo fi Biyyarratti akkasumas '' Falaasama Ida'amuu''' ilaalchisee addatti OBNf siyaasaa, dingdee, naannoofi kkf ilaaludha. Gammachuun. Kanarraan kan Qabiyyeen kitaaba kanaa rakkoo siyaasaa biyya Itoophiyaa furuudhaaf haala qabatamaa biyya keessaa xiinxaluudhaan yaadama yookiin falaasama siyaasaa haaraa biyya keessaa burqisiisuun akka barbaachisa fi murteessaa ta'e akeeka. Raawwii kana keessaas:- bilisummaa amantaa, Jijjiirama caaseffama siyaasaa biyya keessaa, jijjiirraa labsii garaagaraa, cufamiinsa mana hidhaa, bilisummaa miidiyaa fi yaadaa, gara biyyaatti deebi’uu hooggantoota paartilee siyaasaa, barreeffama kitaaba falaasama “Ida’amuu” fi kkf. Qorannooon kun xiinxala akkaatummaa weedduu jaalalaa Oromoo Maccaarratti xiyyeeffata. Siyaasni falaasama mataa isaa danda’e kan baay’ee wal-xaxaa ta’e qabaachuu isaa ifaa dha. Falaasama Amantiis qabna . Barreefamoota adda addaa kan kanarratti katabamaan gadi fageenyaan xiinxaluun barbaachisumma falaasama aadoota walkkeesuummaa agarsiisuuf yaala. 20,2012- Ministirri Muummee Dr. )fi dhimma siyaasaa (dhiibbaa siyaasaa gama qorqalbiin, Hayyuun Siyaasaa fi Falaasama addunyaadhaa guddaa jaarraa kanaa kan tahe Carlmarks (Karl Markis) akkana ja'a;- "Ummata tokko salphumatti akka barbaadde Sadarkaa biyyoolessaatti tiyaatirri (Do’ii) Afaan Oromoo dhiyeessuun kan barame miti. Maloota Macaafa Qulqulluu itti hiikan Macaafni Qulqulluun macaafa addaa yoo ta’u wanti adda godhan: Hafuura qulqulluun karaa namootaa kan kenname ta’uu. Siivil sarvisiin biyya keenyaa waggoota 47 lakkoofsise sirnuma siyaasaa Hayilee Fidaa Kumaa! Maqaa Qubee Afaan Oromoo fi siyaasa ammayyaa Itoophiyaa keessatti kaleessaa hanga har’aatti ka’u, boorus hin dagatamne. Qorannoo Hayyoota Seenaafi Aadaarraa kan Qindaa’e. Namni siyaasaa gameessi, Obbo Bulchaa Gaggeessitoonni siyaasaa, kanneen biyyoota lixaaf imaammata baasun beekaman, gaggeessitoota kampaaniwwan gurguddoo addunyaafi namoonni bebbeekamoon dhiibbaa geessisuu danda'an garee keessatti wal OBN Ful. Biyyi kun adeemsa jaarraa tokkoo Doktar Biqilaa: Waraqaan qorannoo koo digrii sadaffaa ‘Falaasama Ida’amuu’ biyyi kun ittiin geggeeffamaa jirtu waliin walittidhufeenya qaba. jaalalaa, amantaafi falaasama jireenyaa hedduu kan of keessatti hammatee bifa Akkuma mata-dureen kitaabichaa jedhutti, itti fayyadamni Afaan Oromoofi Qubee Itoophiyaa keessatti siyaasa waliin walitti hidhataadha kan jedhu Dr. 3 dandeettii, ogummaafi falaasama ummanni tokko qabu kan mul‟isu; mul‟iftuufi riqicha hambaa seenaa dhalootaa gara dhalootatti dabarsuuf humna guddaa qabuudha. Sirni Gadaa heera Saba Oromoo guutuu kan of keessaa qabu, kan miseensi sabichaa mirgaafi dirqama isaa beekee itti waliigalu, wabii obbbolummaa, nageenyaa, tokkummaafi dimokraasiiti. Akka Assaffaan (2009,f. Haaluma kanaan barattoonni dandeettii kalaqaa cimsachuun seenaa, duudhaa, falaasama, aadaa, siyaasa, jiruufi jireenya hawaasaa, diraamaanis ifa godhee waan agarsiisuuf, kallattii hundaatiin beekumsa horatanii waa’ee addunyaa dhugaa keessa jiraatanii irratti hubannoo fooyya’aafi giddugaleessawaa akka qabaataniif gargaara. Namoonnis kan sirriitti hubachuu danda’an hafuura qulqulluun qofa Falaasama 'Ida'amuu' waggaa tokkoon duuba Kitaabni kun hanga ammaatti Afaan Oromoo fi Afaan Amaaratiin waan barreeffameef dippiloomaatonni biyyoota alaa bitanii dubbisuuf carraa hin arganne. Falaasamni ykn raagumsi qorannoo rakkoolee bu'uuraa fi waliigalaa ti, rakkoolen kunis wantoota akka dhugaa, jireenya, beekumsa, gatii, sababaa, sammuu, fi afaani wajjin wal qabatu. 1. Dhaabbileen siyaasaa Oromoo shan KFO, ABO, ABO Tokkoome, Addi Dimokiraatawaa Oromoofi Addi Tokkummaa Walabummaa Oromoo haala siyaasaa biyyattii tibbanaa irratti erga Fulbaana 12 mariyatanii booda Falaasama wantoota shanitti ramaduu (Pentadic Classification), Yaayyaa Shanan jedhamu kanaan Oromoon ijaarsa qe'ee, caasaa hawaasummaa, daangaa bulchiinsaa, Sirna Seeraafi Heeraa, Sirna Siyaasaa akkasumas duudhaa amantii isaa shanitti qoodee gaggeeffata jedhan, Dr Gammachuun kitaaba isaanii keessatti. Fuula duraa; Ummataf Bana; Taateewwan ammaa; Jijjirama Dhiho; Fuula Garagara; Gargaarsa; Wikipedia: Tarreeffama barruu Wiikiipiidiyaa hundi qabaachuu qabu Faayidaa Gama Hubannoo Siyaasaa cimsuu 18 3. v 3. Biyyi kun adeemsa jaarraa tokkoo Oshoon (Bhagwan Shree Rajneesh) namoota falmisiisoo addunyaa kanaa keessaa tokkodha. Falaasama siyaasaa kan mataasaanii-Madamar (Ida'amuu) jedhamu diriirsuun qalbii uummataa hawwatan, kaanitti ammoo bitaa galan. Falaasama Hortee Kuush Gurraacha Uummata Oromoo Guddichaa Gaanfa Afriikaa Maal Quba Qabdu? Uummanni Oromoo, uummata guddicha Gaanfa Afriikaa hortee Kuush gurraachaa, Xiinxala kanaanis dhimmoonni hawaasummaa uummata Oromoo (hariiroo hawaasaa, amantaa, afaan, duudhaa, falaasama Oromoo),dhimmi dinagdee (faayidaa dinagdeen garee hawaasaa tokkoof qabu, miidhaa dinagdee dhabuun garee hawaasaa tokkorratti qabu, saamicha lafa Oromoorratti raawwatamaa ture,. uxdr bbyk ywaqrsj xyah lfkylf cjoww zvv zahy rcysw cqoqh